Author :
Abstract
Düşünce tarihinde ütopyacılık fikri siyaset felsefesinin önemli çabalarından biridir. Platon’un Devlet ve Yasalar adlı eseri ilk ütopya eseri olarak görülmektedir. Rönesans düşüncesi ile insanın temele alınarak bilim düşüncesinin değişmesi, düşüncede yeniliğe gitmesi, ütopya düşüncesini yeniden ele alınıp değerlendirilmesini de beraberinde getirmiştir. Rönesans döneminde Thomas More’un “Ütopya” isimli eserinden başlayarak ideal devlet düzeninin oluşturulmasında bilime devlette nasıl yer verileceği düşüncesi tartışılmıştır. Hatta devlette düzenin sağlanması bilim üzerine temellenen eğitim algısı üzerine kurulmuştur. Bacon’ın “Süleyman Evi” olarak adlandırdığı kurum modern bilimle temellenen bir akademi olarak görülmüştür. Batı düşünüşünün temelinde yer alan bilim algısı ütopik devlet sistemlerinde de kendisine yer bulmuştur. Ancak sosyalist ütopyaların etkisiyle kurgulanan ve bu kurgudan hareketle kurulan sosyalist devlet düşüncesine karşı bir eleştiri olarak yazılan yirminci yüzyıldaki distopyalarda bilim ve eğitim düşüncesine yer vermişlerdir. Distopyalar bilimi ideolojik bir tutumla ele almış, bilim ve bilim adamları devletin emrine sunulmuştur. Bilim devletin ideolojisine ne kadar hizmet ediyorsa o kadar vardır düşüncesi temel kılınarak, bilim devlet tekeline alınmak istenmiştir. Bu husus özelikle de Orwell’in 1984, Aldous Huxley’in Cesur Yeni Dünyası, Zamyatin’in Biz adlı vb. distopya eserlerinde açığa çıkmıştır.
Keywords
Abstract
The idea of utopia is one of the important efforts in political philosophy in the history of though. Plato's Works “Republic and Law” are seen as the first state of utopia. The idea of utopia was discussed in the Renaissance period again. One of the factors that influence this period is the idea of science. Starting from the Thomas More's “Utopia” was discussed thought of science will be given in the ideal state. Even in the state to maintain order utopia, which based on the perception of science education and founded on it. Bacon's “Solomon's house” has been seen as an institution grounded in modern Science Academy. However, dystopias, written as a criticism against the idea of the socialist state gave place to science and education in the twentieth century. Dystopias took the science ideological attitude and science and scientists was presented by the order of the state. This issue especially has emerged dystopia of Orwell's 1984, Aldous Huxley's Brave New World and Zamyatin's We (Mıy).
Keywords
- Adorno, T. W. (2008). Edebiyat Yazıları (çev. S. Yücesoy & O. Koçak). İstanbul: Metis Yayınları .
- Akşit, G. (1973). Edebiyatta Ada. İstanbul: Sinan Yayınları.
- Aristoteles. (2015). Politika (çev. F. Akderin). İstanbul: Say Yayınları.
- Bacon, F. (1999). Novum Organum (çev. S. Önal Akkaş). Ankara: Doruk Yayınları.
- Bloch, E. (2002). Rönesans Felsefesi Üzerine (çev. H. Portakal). İstanbul: Cem Yayınları.
- Bocon, F. (2004). Yeni Atlantis (çev. C. Saraçoğlu). İstanbul: Bordo Siyah Klasik Yayınlar.
- Campanella, T. (2013). Güneş Ülkesi (çev. S. Bağdatlı). İstanbul: Say Yayınları.
- Demir, Ö. (2015). Bilim Felsefesi. Bursa: Sentez Yayınları.
- Flew, A. (1995). Platon. Batı Düşüncesinde Siyaset Felsefeleri (haz. & çev. N. Muallimoğlu). İstanbul: M.Ü.İ.F.V. Yayınları.
- Güçlü, A. E. (2003). Felsefe Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- Huberman, L. (2008). Sosyalizmin Alfabesi (çev. H. İlhan). Ankara:Alter Yayıncılık.
- Huxley, A. (1990). Ada (çev. S. Akar). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Huxley, A. (2000). Cesur Yeni Dünya (çev. Ü. Tosun). İstanbul: İthaki Yayınları.
- Huxley, A. (2001). Cesur Yeni Dünyayı Ziyaret (çev. S. Kılıç). İstanbul: İthaki
- James, F. (2009). Ütopya Denen Arzu (çev. F. B. Ayder). İstanbul: Metis Yayınları.
- Kumar, K. (2005). Ütopyacılık (çev. A. Somel). İstanbul: İmge Kitabevi.
- Kumar, K. (2006). Modern Zamanalarda Ütopya ve Karşı Ütopya (çev. A. Galip). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
- More, T. (2008). Ütopya (çev. N. Uçansoy). İstanbul: Bordo Siyah Klasik Yayınlar.
- Mumford, L. (1996). Makine Efsanesi (çev. F. Oruç). İstanbul İnsan Yayınları .
- Orwell, G. (2006). Bin Dokuz Yüz Seksen Dört (çev. N. Akgören). İstanbul: Can
- Öztürk, F. (2006). Ütopya ve Eğitim. Ankara: Nobel Yayınları.
- Pala, H. (2015). Ütopyalar Tarihi. İstanbul: Gece Kitaplığı.
- Platon. (1997). Kritias (çev. E. Güney & L. Ay). İstanbul: M.E.B. Yayınları.
- Platon. (1997). Timaios (çev. E. Güney & L. Ay). İstanbul: M.E.B. Yayınları.
- Platon. (2000). Devlet (çev. S. Eyuboğlu & M. A. Cimcoz). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Platon. (2007). Yasalar (çev. S. Babür) . İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
- Riot-Sarcey, M. B. (2003). Ütopyalar Sözlüğü (çev. T. Ilgaz). İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Russell, B. (1969). Bilimden Beklediğimiz (çev. A. Yakalıoğlu). Ankara: Varlık
- Russell, B. (2016). İkarus ya da Bilimin Geleceği (çev. N. Osanyan). İstanbul: BGST
- Russell, D. v. (1979). Endüstri Toplumunun Geleceği (çev. M. Ölçer). Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Zamyatin, Y. (2011). Biz (çev. F. Tülek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- özelikle de Orwell’in 1984, Aldous Huxley’in Cesur Yeni Dünyası,
