Platon’un Timaios Diyalogunda Tanrı ve Evrenin Oluşumu

Author :  

Year-Number: 2017-7:1
Language : null
Konu : Din felsefesi
Number of pages: 65-83
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Platon’un geç dönem diyaloglarından biri olan Timaios, Devlet diyalogu ile birlikte Platon Felsefesini anlamak için anahtar rolü üstlenen önemli yapıtlarındandır. Ancak Timaios aynı zamanda içinde muğlak ifadelerin yer aldığı, mitos ile logosun birbirine karıştığı bir bir metindir. Bu yüzden, şiirsel ve mitoloji ile karışık dil yapısı sebebiyle eleştirilmiştir. Birçok araştırmacı Platonun bu eserini zor bir metin olarak kabul etmekte ve günümüzdeki bilim anlayışı bakımından izahı zor unsurlar barındırdığını düşünür. Çünkü bu eser onlara göre modern ve rasyonel olan karşısında geleneksel ve mitolojik olanı temsil etmektedir. Ancak buna rağmen Platon’un diğer eserlerinde eksik kalan ya da kapalı kalan bazı görüşleri ancak Timaios ile birlikte tamamlanmakta ve anlaşılmaktadır. Bu özellikle de kozmoloji ve Tanrı konusunda daha belirgindir. Dolayısıyla Timaios’un Platon’un düşüncelerinin anlaşılmasında rolünün olmadığını söyleyemeyiz. Yeni Platoncular bu metni Platon’un Tanrısal yönünün bir göstergesi olarak kabul etmişlerdir. Timaios aynı zamanda evrenin yaratılışı konusunda yapmış olduğu ilginç öneri ile de Hıristiyan filozofların da dikkatini çekmiştir. Bu makalede Timaios diyalogu esas alınarak Platon’un evrenin oluşumu ve yapısı, Tanrı konusundaki görüşleri ele alınacaktır. Girişte Platon’un Timaios unun kısa bir tanıtımı yapılacak, daha sonra Timaios’un Ortaçağlarda Hıristiyanlar açısından önemi vurgulancaktır. Takip eden bölümlerde Timaios’ta yaratma, Tanrı, Demiurgos kavramı ve muhtemel anlamları irdelenecektir. Burada cevab aranacak belli başlı sorular şunlar olacaktır: Timaios nasıl bir eserdir? Timaios Platon’un özgün görüşlerini dile getiren bir eser midir? Timaios’da nasıl bir Tanrı ve yaratma düşüncesi vardır? Timaios diyalogunun Hıristiyanlar üzerindeki etkisi nedir? Tanrı ile evren arasındaki ilişki nasıl bir ilişkidir? Demiurge’un doğası ve temel nitelikleri nedir? Bu sorular diyalog çerçevesinde ele alınıp değerlendirilecektir.

Keywords

Abstract

The Timaeus which is konown as one of his late dialogs , is a important key work to understand Plato’s philosophy, as well as his Republic. But at the sama time it is a work that includes vogue expressions and presents mytos and logos together. Hence it is a difficult text to read and make systematization. Saying that it has poetical and mytic language which against modern scientific view, some modern scholars critisize it. They also maintain that Timaeus is a kind of intellectual evil, and it represents the traditional and mythological values vis a vis rational and modern ones. However , when we ignore the Timaeus we lack some knowledge that is providet only by it. That is very clear when it comes especially cosmology and God. New Platonists have accepted this text as pointing out to

Keywords


  • Allen, D. & Sprinsted, E. O. (2007). Philosophy for Understanding Theology. London: Westminster John Knox Preess.

  • Armstrong, A. H. (1949). An Introduction to Ancient Philosophy. London: Methuen & Co.

  • Blackhirst, R. (2017), The Mythological and Ritualistic Background of Plato’s Timaeus. http://themathesontrust.org/papers/metaphysics/BlackhirstTimaeus_Myth.pdf. (Erişim Tarihi: 25.01.2017).

  • Cevizci, A. (2001). İlkçağ Felsefesi Tarihi. Bursa: Asa Kitabevi.

  • Copleston, F. (1962). A History of Philosophy, Vol I, Part I. New York: Image Books.

  • Cornford, F. M. (1997). Plato’s Cosmology. Cambridge: Hachett Publishing Com- pany.

  • Freeland, C. (2016). The Role of Cosmology in Plato’s Philosophy. A Companion to Plato (ed. H. Benson). Oxford: Blackwell.

  • Gülenç, K. (2008). Pre-Sokratiklerden Platon’a Mitos, Logos ve Diyalektik. Felse- felogos, 35-36.

  • Mueller, I. (2005). Mathematics and the Divine in Plato. Mathmatics and the Divi- ne (ed. T. Koetsier & L. Bergman). London: Elsevier.

  • Özkan, C. İ. (2015). Timaios’ta Oluş ve Devinimin Nedenselliği ve “Neden” Kav- ramının Dört Anlamı. Felsefi Düşün, 5.

  • Platon (2015). Timaios (çev. F. Akderin). İstanbul: Say Yayınları.

  • Platon (1997) Phaidon (çev. S. K. Yetkin & H. R. Atademir). İstanbul: MEB Ya- yınları.

  • Platon (1975). Devlet (çev. S. Eyuboğlu & M. A. Cimcoz). İstanbul: Remzi Kitabe- vi.

  • Platon (2014). Devlet Adamı (çev. F. Akderin). İstanbul: Say Yayınları.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics